GVB 156

Wagenparknummer156
VervoerderGVB Amsterdam
StatusRijvaardig
MerkBerkhof
TypeSB250 Jonckheer
KentekenBH-JG-13
Zitplaatsen26

Omschrijving

Toen Andre Testa in 1996 aantrad als directeur van het Amsterdamse Gemeentevervoerbedrijf (GVB) trof hij een bedrijf aan met een zwaar verouderd wagenpark, dat een slechte dienstverlening verleende en dat bovendien financieel “out of control” was. Testa wist door grondig te saneren de zeer ambtelijke cultuur van het GVB om te buigen tot grotere slagvaardigheid en doelmatigheid. Onderdeel daarvan was een grote bestelling van nieuwe trams en bussen. Fabrikant Berkhof ontwierp voor het GVB een nieuwe serie lagevloerbussen voorzien van een DAF RS 160 M motor op een SB250-chassis. Het bustype kreeg de typenaam “Jonckheer” mee, vernoemd naar het adellijke predicaat van de toenmalig GVB-directeur. De bussen werden geleverd in de nieuwe wit/blauwe huisstijl van het GVB waar ook alle andere voertuigen van het GVB in zouden gaan rijden en varen.

De Jonckheer kreeg een opvallende en voor die tijd zeer moderne vormgeving mee. Door de linksachter opgestelde motor met de radiateur boven in het dak was een optimale lagevloerbus ontstaan met een ruim uitzicht voor de passagiers achterin. De bus was voorzien van een geheel vlakke vloer en was tevens voorzien van een zogenaamde EURO-II-dieselmotor, die tot ongeveer één-derde minder schadelijke stoffen uitstoot. De bus kreeg speciale electrisch verstelbare grote spiegels, die de bus al gauw de bijnaam “Hangoor” gaf. Het waren tevens de eerste GVB-bussen die een automatische halteafroep met lichtkrant kenden.

Testa wist de gemeenteraad van Amsterdam uiteindelijk te bewegen tot de aanschaf van 167 van deze standaardbussen waarvan een aantal in de rode Schiphol Sternet huisstijl werden geleverd. Naast Amsterdam volgden er ook nog een serie van deze bussen voor Hermes Eindhoven (33 stuks) en Novio Nijmegen (10 stuks). In Amsterdam kwam er ook nog een serie van 55 gelede bussen van dit type maar dan met een Volvo aandrijving die technisch een stuk minder voldeden dan hun standaard soortgenoten.

Geschiedenis

GVB 156 is de eerste van de tweede serie Jonckheer bussen van de reeks 156-173 welke ten opzichte van de 101-155 een andere deurenindeling en interieur kregen. Hierdoor ontstond er achterin in de bus een groot stabalkon. De 156 kwam op 20 september 1999 in dienst op lijn 32. Een week eerder was de bus vanuit de fabriek in Heerenveen naar Amsterdam gebracht. Vanaf maart 2006 kregen de Jonckheeren een knielinrichting en een rolstoelplek ingebouwd. Daarbij werd binnenin een aantal stoelen aan de instapzijde tussen de voor- en middendeur verwijderd. Daarbij daalde het aantal zitplaatsen van 29 naar 26. In 2010 werd de 156 opnieuw geschilderd, waarbij de wagen zijn stadswapen op de kop verloor en tevens werd voorzien van een kleiner type wagennummer. Daarnaast werden toen ook de nieuwe GVB-logo’s aangebracht.

De 156 heeft gedurende zijn loopbaan gereden vanuit alle vestigingen van GVB maar kreeg een tijdje een afwijkende bestuurdersstoel. Daardoor reed de wagen minder kilometers waardoor al snel besloten werd de 156 als museumkandidaat aan te wijzen en dit in overleg met GVB vast te gaan leggen. Dat de bus ook nog steeds de originele “Hangoor” spiegels bezat was mooi mee genomen. Bij veel soortgenoten waren deze inmiddels vervangen door simpelere maar bovenal goedkopere zwarte exemplaren. De komst van de nieuwe Citea bussen betekende vanaf de zomer 2011 de geleidelijke afvoer van de serie 156-173. Alleen bus 156 ontsprong de dans. Als onderdeel van een reeks van 19 reservebussen was de wagen nog regelmatig onderweg. 

De komst van de nieuwe Citea-bussen 1451-1472 vanaf november 2014 betekende uiteindelijk het definitieve einde voor de laatste SB250-Jonckheer-bussen met EURO-II-milieunorm bij het GVB en zo ook voor de 156. In december 2014 werd de 156 in afwachting van verkoop opgeslagen op een terrein bij de firma Castricum Trucks in Winkel. De 156 was inmiddels gereserveerd voor museumdoeleinden echter moest voor  de bus wel een commerciële prijs betaald worden…. De aanschaf werd uiteindelijk grotendeels mogelijk door een crowd funding actie onder liefhebbers van dit type bus.

Op 16 april 2015 werd de 156 overgedragen als museumbus aan Stichting BRAM na eerst in Garage West weer gecompleteerd te zijn omdat in Winkel diverse onderdelen waren gedemonteerd. De 156 is als museumbus al diverse malen in TV-producties opgedoken, zo speelde hij een bijrol in de serie Moordvrouw en speelde mee in een videoclip van Nielson. Op 20 maart 2020 ging de 156 over naar de collectie van OVCN.

GVB 156 figureert in “Nachtdienst” van Nielson